Een betere morgen begint vandaag. Daarom werken we bij Campina samen met onze boeren aan verschillende duurzame initiatieven voor een gezondere natuur. Wat we allemaal precies doen, dat ontdek je hier. 

Landschap

Ons actieplan voor een betere natuur

Ons grote doel is een gezonde morgen voor jou én voor de natuur. Daarom willen we als FrieslandCampina in 2050 een netto positief effect hebben op biodiversiteit. Dat betekent dat ons positieve effect op de biodiversiteit groter is dan het negatieve. 

Het klinkt ver weg, 2050. Toch zijn we er vandaag al volop mee bezig. Eén van de onderdelen van biodiversiteit is het aandeel natuur- en landschapsbeheer. We meten constant waar we staan en belonen melkveehouders voor hun inzet. Steeds meer boeren zetten zich in om dit aandeel in hun land te vergroten om zo biodiversiteit te stimuleren.  We onderzoeken nieuwe mogelijkheden, zoals bijvoorbeeld agroforestry. Dit betekent dat er bijvoorbeeld bomen en struiken op het land geplant worden om de natuur te helpen én tegelijkertijd iets oplevert voor de boer, denk bijvoorbeeld aan noten – die weer verkocht kunnen worden. Daarnaast werken we aan meer duurzaam graslandbeheer, daarom verdubbelen we in 2023 de hoeveelheid kruidenrijk grasland bij 200 boeren, van gemiddeld 3 naar gemiddeld 6 hectare. We voegen daarmee 600 hectare aan kruidenrijk grasland toe! Hiermee creëren we meer biodiversiteit.

Een betere morgen begint vandaag

We willen dat iedereen de dag goed kan beginnen met het lekkerste ontbijt. Vandaag, maar ook in de toekomst. Daarom worden onze producten gemaakt met aandacht voor de natuur. Want de natuur is niet alleen de drijvende kracht op elke boerderij, maar voor de hele planeet. Hoe rijker de biodiversiteit, hoe meer veerkracht en herstelvermogen onze natuur heeft. Samen met onze boeren werken we aan een gezonder ecosysteem. Want gezamenlijk kunnen we een groot verschil maken. 

We verdubbelen de hoeveelheid kruidenrijk grasland van 600 naar 1200 hectare bij 200 boeren (gestart met inzaaien in het najaar van 2023). Uit cijfers van onze boeren blijkt dat zij 125.000 hectare grond inzetten om weidevogels te beschermen. Dat is vergelijkbaar met 175 voetbalvelden. Boeren markeren bijvoorbeeld de nesten, maaien later of zetten delen van hun land onder water voor een aangenamer leefgebied. Daarnaast wordt 4.800 hectare grond ingezet voor een beter landschap. Er worden bijvoorbeeld oevers, singels en houtwallen aangelegd. Zo zetten we ons in voor de natuur. 

Kruidenrijk grasland

Biodiversiteit, wat is dat?

Planten en dieren hebben elkaar nodig. Samen zorgen ze voor een gezonde, natuurlijke variatie. Dat noemen we biodiversiteit. Veel plant- en diersoorten hebben het nu moeilijk. Als één soort verdwijnt, worden andere planten en dieren ook bedreigd. En als er veel soorten verdwijnen, komt het hele ecosysteem in gevaar. Inclusief ons voedsel, voldoende water en schone lucht. Daarom is het beschermen van de biodiversiteit belangrijk. Voor onszelf, en voor de planeet.  

foqus planet
Biodiversiteit

Samen op weg naar meer biodiversiteit

De boeren binnen onze coöperatie beheren samen maar liefst 16,3% van alle landbouwgrond in Nederland. Dus als we de biodiversiteit op de boerderijen vergroten, kunnen we samen écht het verschil maken in Nederland.  Dat doen we op verschillende manieren. We stimuleren het vergroten van biodiversiteit door extra beloningen uit te keren, bijvoorbeeld binnen Foqus Planet, het kwaliteit en duurzaamheidsprogramma voor boeren. Voor het verkrijgen van keurmerken zoals On the Way to PlanetProof en het Biologisch Keurmerk moeten boeren aan hoge eisen voldoen. Daarnaast inspireren en informeren we onze boeren tijdens speciale bijeenkomsten over duurzaamheid, waaronder over biodiversiteit. Om te meten welke invloed onze boeren hebben op biodiversiteit hebben we samen met het Wereld Natuur Fonds Nederland (WNF) en Rabobank de Biodiversiteitsmonitor ontwikkeld. Zo zien onze boeren wat hun invloed is en wat ze kunnen doen om verder te verbeteren. Dit zorgt voor een gezondere natuur en een beter verdienmodel voor de boer. 

Wat onze boeren doen voor een sterkere natuur

Boer Bert bij een vogelnest

Boer Bert

“Om vogelnesten te beschermen maaien we een deel van ons land pas in juni. Op de andere delen markeren we de nesten voordat we gaan maaien. Zo zorgen we ervoor dat weidevogels rustig hun gang kunnen gaan tijdens het broedseizoen. Daarnaast hebben we op een deel van het land het waterpeil verhoogd, zodat voedsel voor de weidevogels beter bereikbaar is.” 

Boer Emiel Stam in zijn kruidenrijk grasland

Boer Emiel

“Bijna al mijn grasland is kruidenrijk grasland, ongeveer zo'n 90% van mijn weides.  Er ontstaan zo meer kruiden en bloemen - wel 30 verschillende soorten! Dit trekt insecten aan, die op hun beurt weer vogels aantrekken. Maar het zorgt er ook voor dat mijn weides beter bestand zijn tegen droogte, en dat er tijdens droogte meer voedzaam gras en kruiden zijn voor de koeien. Zo draag ik mijn steentje bij aan een betere biodiversiteit."  

Boerenfamilie

Boerenfamilie Jan, Ingrid en Julia

“Wij zetten ons elke dag in voor een afwisselend landschap, zodat hier verschillende vogels en zoogdieren beschermd kunnen leven. Water, bomen, weilanden, houtsingels, kikkerpoelen: je vindt het hier allemaal. De natuur kan hier haar gang gaan. De waterplas van 80.000 vierkante meter trekt veel watervogels aan, en daaromheen ligt 35.000 vierkante meter weiland. Dit afwisselende landschap zorgt voor een rijke flora en fauna!” 

vogelnest

Gras met kruiden & bloemen

Kruidenrijk grasland is goed voor de bodem, het klimaat en de biodiversiteit. Door meer verschillende kruiden en grassen ontstaat er meer leven onder en boven de grond. Meer bodemleven zorgt voor meer insecten en vlinders, die op hun beurt weer vogels aantrekken. Daarom zaaien steeds meer boeren verschillende kruiden en bloemen in op delen van hun grasland.

Wat doen we om verder te verbeteren:

  • We verdubbelen* de hoeveelheid kruidenrijk grasland van 600 naar 1200 hectare bij 200 Campina boeren. 
  • Voor alle On The Way to PlanetProof boerderijen zal vanaf 2024 de minimale eis extensief kruidenrijk grasland of gelijkwaardig natuur en landschapsbeheer (bepaald d.m.v. een weging) verhoogd worden naar 10% (lees meer

Beter voor het klimaat én beter voor de biodiversiteit.

* Gemiddeld hebben FrieslandCampina boeren 3 hectare kruidenrijk grasland. Voor de melk die in Campina producten wordt gebruikt, zijn ongeveer 200 boeren nodig. In het najaar van 2023 zaaiden 200 boeren daarom 3 hectare in. In totaal voegt Campina daarmee 600 hectare kruidenrijk grasland toe aan het Nederlandse landschap. 

Weidevogels

Weidevogels zijn niet alleen prachtig om te zien. Ze vertellen ons ook veel over hoe de natuur ervoor staat. Gaat het goed met de weidevogels? Dan gaat het ook goed met de insecten en wormen. Dit betekent weer dat het ook goed gaat met de bodem en planten. Daarom hebben boeren zo’n 125.665 (uit cijfers vanuit onze boeren, 2021) hectare land beschikbaar gesteld voor weidevogelbeheer. Dat zijn zo’n 175 voetbalvelden! Zo zetten ze bijvoorbeeld delen van het land onder water of beheren ze kruidenrijk grasland om een fijne leefomgeving te bieden. Ook beschermen boeren nestjes door deze te markeren, eromheen te maaien, of juist pas later in het jaar te maaien. 

Om de boeren een handje te helpen hebben we een drone met een warmtecamera ingezet om de nesten van weidevogels op te sporen. We markeren deze nesten, zodat de vogels ongestoord verder kunnen broeden. Deze warmtecamera gebruiken we voor het eerst en testen we bij 45 Campina boeren. 

Rode klaver
Grazende koeien

Lokaal voer is duurzamer

Dat koeien gras eten, dat weet je natuurlijk wel. Maar wist je dat ze ook krachtvoer krijgen, zoals graan en maïs? En soms ook luzerne, een soort ruwvoer. Zo krijgen ze voldoende voedingsstoffen zoals eiwitten binnen. We stimuleren boeren om zo veel mogelijk eiwitten van het eigen land te halen. Hoe hoger het percentage van eigen land, hoe hoger de beloning. Zo verminderen we import en transport en daarmee ook de impact op de natuur op andere plekken. Op dit moment komt 59,8% van de eiwitten die de koeien eten van het land van de boer. 

De kracht van gras zit ook onder de grond

De natuur verbeteren betekent soms juist even niets doen. Als je grasland bijvoorbeeld voor meerdere jaren niet ploegt of bewerkt, ontstaat er blijvend grasland. Hieronder bevindt zich een hele wereld waar het krioelt van het leven. Van bacteriën en schimmels tot aan mieren en wormen, goed voor de biodiversiteit dus. Een bodem vol leven zorgt ook voor een betere bodemstructuur. Wormen graven gangenstelsels onder de grond, waardoor de grond beter bestand is tegen heftige regenval of droogte. Ook kan meer CO2 als koolstof in de grond worden opgeslagen (lees meer). Zo zorgt blijvend grasland voor vermindering van koolstof in de lucht én draagt het bij aan meer biodiversiteit. Om boeren te stimuleren meer blijvend grasland te behouden krijgen ze hier een financiële beloning voor. Zo groeit de natuur én de onderneming van de boer. 

Paul Sinnige

Wil je meer weten?

KringloopWijzer

Meten is weten, ook op de boerderij. Met de KringloopWijzer verzamelen boeren belangrijke gegevens over onder andere voer, mest en bodemgezondheid. Zo krijgen ze inzicht in de prestaties van het bedrijf op het gebied van milieu en klimaat. We hebben ook rekentools ontwikkeld die boeren vooraf inzicht geven in wat het effect is van bepaalde duurzaamheidsmaatregelen, en welke beloning ze ervoor krijgen. Zo helpen we ze om keuzes te maken om het volgende jaar weer betere resultaten te behalen voor een betere morgen. 

Biodiversiteitsmonitor

Om de biodiversiteit te verbeteren is het belangrijk om deze eerst goed in kaart te brengen. Waar gaat het al goed? Waar kan het beter? Om deze vragen te beantwoorden, hebben we samen met het Wereld Natuur Fonds Nederland (WNF) en de Rabobank de Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij ontwikkeld. Deze monitor zorgt ervoor dat we de biodiversiteit in de gaten kunnen houden over meerdere jaren. Om de score van de Biodiversiteitsmonitor te berekenen, gebruiken we de Kringloopwijzer als basis. Waarbij we kijken naar een gezonde bodem-, water-, luchtkwaliteit én het aandeel natuur ten opzichte van het totale oppervlak van de boerderij.   Omdat de Biodiversiteitsmonitor door iedereen gebruikt wordt, kan er op dezelfde manier gemeten worden. Zo kunnen boeren meerdere beloningen krijgen als ze het goed doen op het gebied van biodiversiteit. Niet alleen via Campina zelf, maar ook bijvoorbeeld vanuit de overheid. Zo werken we naar een eerlijk verdienmodel voor de boer wanneer er verduurzaming plaats vindt.

Campina Open Boerderijdagen

Wil je zelf eens een kijkje nemen op de boerderij? Tijdens de Campina Open Boerderijdagen ontdek je hoe onze boeren zich inzetten voor een betere morgen. Er is van alles te beleven voor het hele gezin! Waar en wanneer de volgende editie is ontdek je hier.